ANALIZYRB.PL

Rynkowe i Biznesowe

Każdy, kto zgromadził oszczędności, zadaje sobie pytanie: w co je zainwestować? Rynek oferuje wiele możliwości – lokaty bankowe, złoto, nieruchomości, akcje i wiele innych. Jedną z dostępnych opcji są także obligacje skarbowe detaliczne. Jeśli to pojęcie niewiele Ci mówi, zapraszam do przeczytania poniższego artykułu, który przybliży podstawowe informacje na ten temat.

Co to są obligacje skarbowe detaliczne?

Najprościej mówiąc, obligacja skarbowa detaliczna to rodzaj umowy, w której pożyczasz pieniądze państwu, a ono zobowiązuje się zwrócić je po określonym terminie. W zamian za udostępnienie środków Skarb Państwa wypłaca Ci ustalone odsetki.

Aby lepiej zrozumieć to pojęcie, warto rozłożyć je na części:

Obligacje – dłużne papiery wartościowe potwierdzające, że ktoś (w tym przypadku państwo) pożyczył od Ciebie pieniądze i ma obowiązek je oddać.

Skarbowe – oznacza, że emitentem i gwarantem spłaty jest Państwo Polskie.

Detaliczne – przeznaczone są głównie dla osób fizycznych.

Ile wynosi wartość jednej obligacji?

Cena nominalna jednej obligacji wynosi 100,00 zł. Tak niska cena jest jedną z głównych cech tych obligacji, ponieważ nie trzeba dużych środków finansowych, aby zacząć inwestować. Kolejną ważną cechą jest to, że wartość nominalna obligacji nie ulega zmianie przez cały okres jej obowiązywania — jeśli kupimy jedną obligację za 100 zł, to po 6 miesiącach czy 5 latach jej wartość nominalna nadal wynosi 100 zł.

Kto może kupić?

Tak jak już napisałem powyżej, obligacje skarbowe detaliczne skierowane są głównie do osób fizycznych, natomiast w niektórych przypadkach mogą je również nabywać stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe oraz fundacje wpisane do rejestru sądowego.

Gdzie można kupić?

Instytucjami odpowiedzialnymi za sprzedaż i obsługę obligacji skarbowych detalicznych są dwa banki: PKO BP oraz Bank Pekao, które pełnią funkcję agentów emisji. Banki te oferują sprzedaż obligacji skarbowych detalicznych za pośrednictwem trzech kanałów:

1. W punktach sprzedaży – w oddziałach na terenie całej Polski.
2. Przez Internet – poprzez strony internetowe oraz aplikacje mobilne.
3. Przez telefon – pod wybranymi numerami telefonów.

Wszystkie trzy kanały dostępne są dla osób fizycznych, natomiast dla stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych oraz fundacji dostępny jest tylko pierwszy kanał, czyli sprzedaż w wyznaczonych oddziałach.

Co istotne, nie trzeba zakładać konta maklerskiego – wystarczy rachunek rejestrowy. Założenie, prowadzenie oraz dokonywanie wszelkiego rodzaju operacji jest bezpłatne.

Czy są w formie fizycznego dokumentu?

Nie. Obligacje nie mają formy fizycznego dokumentu. Zakup obligacji odbywa się wyłącznie w formie zapisu elektronicznego w rejestrze nabywców obligacji.

Po nabyciu obligacji możemy otrzymać potwierdzenie transakcji w formie dokumentu, ale samo potwierdzenie nie jest papierem wartościowym. Nawet jeśli je zgubisz, i tak będziesz miał dostęp do swoich obligacji w systemie elektronicznym.

Czy są bezpieczne?

Podstawową zasadą w inwestowaniu jest to, że nic nie jest w 100% bezpieczne. W przypadku obligacji skarbowych detalicznych, gdzie Państwo jest gwarantem spłaty, trudno znaleźć inwestycję, która byłaby bardziej bezpieczna.

Oczywiście, nie zmienia to faktu, że pełne bezpieczeństwo nie istnieje, ponieważ nawet Państwo może mieć problemy finansowe i zbankrutować.

Jakie są rodzaje?

W ofercie na grudzień 2025 roku mamy 8 rodzajów obligacji skarbowych detalicznych:

• OTS0326
• ROR1226
• DOR1227
• TOS1228
• COI1229
• ROS1231
• EDO1235
• ROD1237

Każdy z tych rodzajów obligacji ma swoje charakterystyczne cechy, które odróżniają go od pozostałych. Dodatkowo obligacje te możemy podzielić według różnych kryteriów, takich jak:

1. Termin wykupu obligacji

Czyli po jakim czasie Państwo wykupi obligacje:

• OTS0326 – 3-miesięczne
• ROR1226 – 1-roczne
• DOR1227 – 2-letnie
• TOS1228 – 3-letnie
• COI1229 – 4-letnie
• ROS1231 – 6-letnie
• EDO1235 – 10-letnie
• ROD1237 – 12-letnie

2. Rodzaj i zasady oprocentowania

Głównym podziałem dla tego kryterium jest podział na obligacje z oprocentowaniem stałym lub obligacje z oprocentowaniem zmiennym.

Obligacje z oprocentowaniem stałym

• OTS0326 – 3-miesięczne
• TOS1228 – 3-letnie

W przypadku tych obligacji wysokość oprocentowania dla całego okresu trwania obligacji jest znana. Dzięki temu wiemy dokładnie, ile możemy zyskać już w momencie zakupu.

Obligacje z oprocentowaniem zmiennym

• ROR1226 – 1-roczne 
• DOR1227 – 2-letnie
• COI1229 – 4-letnie
• ROS1231 – 6-letnie
• EDO1235 – 10-letnie
• ROD1237 – 12-letnie

Dla tych obligacji wysokość oprocentowania jest znana tylko na początku, a dokładniej w pierwszym okresie odsetkowym. Natomiast w trakcie trwania obligacji może ona ulegać zmianie.

Obligacje skarbowe detaliczne z oprocentowaniem zmiennym możemy podzielić na te, których wysokość oprocentowania jest uzależniona od stopy referencyjnej NBP lub od poziomu inflacji.

Obligacje z oprocentowaniem zmiennym uzależnione od stopy referencyjnej NBP

• ROR1226 – 1-roczne
• DOR1227 – 2-letnie

Dla kolejnych okresów odsetkowych wysokość oprocentowania ustalana jest jako suma stopy referencyjnej NBP i marży określonej dla każdej obligacji.

Obligacje z oprocentowaniem zmiennym uzależnione od poziomu inflacji

• COI1229 – 4-letnie
• ROS1231 – 6-letnie
• EDO1235 – 10-letnie
• ROD1237 – 12-letnie

W przypadku tych obligacji wysokość oprocentowania dla kolejnych okresów odsetkowych ustalana jest jako suma poziomu inflacji i marży określonej dla każdej obligacji.

3. Przeznaczenie obligacji

Dla dwóch rodzajów obligacji (ROS1231 – 6-letnich oraz ROD1237 – 12-letnich) występują dodatkowe wymagania dotyczące nabywców oraz kwoty zakupu. Mogą je nabywać tylko osoby, które otrzymują świadczenie 800+, w wysokości nie wyższej niż środki pochodzące z tego świadczenia od początku jego przyznania. Tego typu obligacje nazywane są obligacjami rodzinnymi.

Kiedy wypłacane są odsetki?

Termin wypłaty odsetek z obligacji można podzielić na dwie grupy. Pierwsza dotyczy obligacji, których odsetki wypłacane są w dniu wykupu. W drugiej grupie odsetki są wypłacane co pewien okres.

Odsetki wypłacane w dniu wykupu obligacji

• OTS0326 – 3-miesięczne
• TOS1228 – 3-letnie
• ROS1231 – 6-letnie
• EDO1235 – 10-letnie
• ROD1237 - 12-letnie

Od tych obligacji odsetki otrzymujemy razem z wykupem obligacji. Oznacza to, że jeśli mamy obligację 3-miesięczną, odsetki dostaniemy po 3 miesiącach, a jeśli obligację 10-letnią – dopiero po 10 latach.

Ważną informacją jest to, że dla tych obligacji, z wyjątkiem OTS0326 – 3-miesięcznej (ze względu na krótki okres wykupu), odsetki są kapitalizowane co rok. Oznacza to, że naliczone odsetki w ciągu roku powiększają kapitał w kolejnym roku, dzięki czemu kolejne odsetki są naliczane już od kwoty powiększonej o odsetki z poprzednich okresów.

Odsetki wypłacane co pewien okres

• ROR1226 – 1-roczne
• DOR1227 – 2-letnie
• COI1229 – 4-letnie

Dla obligacji ROR1226 – 1-rocznej i DOR1227 – 2-letnich odsetki wypłacane są co miesiąc, natomiast dla obligacji COI1229 – 4-letniej odsetki wypłacane są co rok. W tym przypadku nie ma kapitalizacji odsetek, ponieważ są one regularnie wypłacane nabywcy.

Czy można je sprzedać przed upływem terminu?

Tak, obligacje skarbowe detaliczne można sprzedać przed upływem terminu. Całą wartość nominalną obligacji otrzymamy z powrotem, natomiast odsetki narosłe w czasie jej posiadania będą pomniejszone o wartość ustaloną dla każdej obligacji.

Czy od zysków z obligacji obowiązuje podatek?

Tak. Każdy zysk z obligacji skarbowych detalicznych jest opodatkowany zryczałtowanym podatkiem, który obecnie wynosi 19%. Dobrą wiadomością jest to, że nie musimy wykonywać żadnych formalności (np. rozliczenia w PIT czy przelewu do Urzędu Skarbowego), ponieważ podatek jest automatycznie naliczany i odprowadzany do US przez agenta emisji, czyli bank, w którym prowadzimy rachunek rejestrowy obligacji.

Czy mogę zamienić je na inne?

Tak. Jeśli kończy się termin ważności obligacji, a chciałbyś dalej inwestować w obligacje, możesz skorzystać z możliwości zamiany. Polega to na tym, że za wartość kończących się obligacji nabywasz ponownie obligacje aktualnie dostępne w ofercie.

Korzyścią takiego działania jest cena, po jakiej nabywasz nowe obligacje. W tym przypadku jest to kwota 99,90 zł, czyli 0,10 zł od każdej nabytej obligacji stanowi dodatkowy przychód.

Podsumowanie

Obligacje skarbowe detaliczne umożliwiają osobom fizycznym inwestowanie swoich oszczędności. Ich główne cechy to: niska kwota zakupu, brak zmiany wartości w czasie, minimalne ryzyko emitenta oraz możliwość sprzedaży przed okresem wykupu. Dodatkowo różne rodzaje obligacji dają możliwość wyboru pod względem terminu ważności czy rodzaju oprocentowania.

Nota Informacyjna

Powyższe informacje stanowią opis tylko wybranych cech obligacji skarbowych detalicznych. Szczegóły dostępne są w listach emisyjnych poszczególnych obligacji oraz na stronach banków będących agentami emisji.

Materiał ma wyłącznie charakter edukacyjny i informacyjny. Nie stanowi rekomendacji ani doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu obowiązujących przepisów. Wszystkie decyzje związane z inwestowaniem w obligacje skarbowe inwestor podejmuje samodzielnie, a autor artykułu nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne skutki wynikające z podjętych decyzji inwestycyjnych.